WASHINGTON DC —
Amadoda amathathu abulale indlovu ezedlula kancane amatshumi ayisithiyangalo mbili – 81 – ngokuzifakela itshefu ye cyanide eHwange National Park esenzela ukuthatha impondo zazo esiyazithengisa, agwetshwe ukuhlala ejele okweminyaka edlula elitshumi lanhlanu.
Umthethwandaba kamantshi eHwange ugwebe uDiyane Tshuma, uRobert Maphosa lo Thabani Zondo ukuphika ejele okweminyaka ephakathi kwelitshumi lanhlanu lelitshumi lasithupha ngokuthiya inyamazana lezi okungekho emthethweni.
Umthethwandaba lo uphinde wathi amadoda la kumele ahlawule uhulumende inkulungwane ezingamakhulu ayisitshiyangalombili zamadollar – $800,000.
Ezinye inyamazana zendle ezinjengezilwane, amakhanka, amahlosi lenyoni ezidla inyama zibikwa lazo zifile ngemva kokudla inyama yendlovu lezi ezibulewe ekuqaliseni kuka Mpandula. Itshefu le ifakwe emanzini lalapho indlovu ezidla khona isawudo lemadlelweni.
Impondo zendlovu zithengiswa kakhulu emazweni asempumalanga lapho ezisetshinziswa ukulungisa izinto ezitshiyeneyo.
Uhulumende uthi okwenze amadoda la athiye inyamazana lezi yikuthi ele Zimbabwe kalisenelisi ukuthola imali evela emazweni yokuthenga izimota lokuqhatsha izisebenzi kuhlangothi olubona ngokulondolozwa kwemvelo lenyamazana zendle.
Uhulumende uthi lokhu kwenziwa yizijeziso zenotho ezafakelwa uMongameli Robert Mugabe labanye bakhe kubandla le Zanu-PF.
Kodwa-ke ingcwethi ezibona ngokulondolozwa kwezemvelo zithi ele Zimbabwe liphazanyiswa yikungabi lemithetho ebalulekileyo yokudlelana lamanye amazwe.
Loba kunjalo, kambe uzulu uphila njani lenyamazana kwele zimbabwe? Umnu. Thamani Ncube isakhamuzi seMadlambudzi esabelweni se Matabeleland South loMnu. Siphambaniso Moyo omunye wabaqondisi be Ilala Lodge eVictoria Falls bayavumelana ukuthi kumele uzulu alondoloze inyamazana zasendle.
Umthethwandaba kamantshi eHwange ugwebe uDiyane Tshuma, uRobert Maphosa lo Thabani Zondo ukuphika ejele okweminyaka ephakathi kwelitshumi lanhlanu lelitshumi lasithupha ngokuthiya inyamazana lezi okungekho emthethweni.
Umthethwandaba lo uphinde wathi amadoda la kumele ahlawule uhulumende inkulungwane ezingamakhulu ayisitshiyangalombili zamadollar – $800,000.
Ezinye inyamazana zendle ezinjengezilwane, amakhanka, amahlosi lenyoni ezidla inyama zibikwa lazo zifile ngemva kokudla inyama yendlovu lezi ezibulewe ekuqaliseni kuka Mpandula. Itshefu le ifakwe emanzini lalapho indlovu ezidla khona isawudo lemadlelweni.
Impondo zendlovu zithengiswa kakhulu emazweni asempumalanga lapho ezisetshinziswa ukulungisa izinto ezitshiyeneyo.
Uhulumende uthi okwenze amadoda la athiye inyamazana lezi yikuthi ele Zimbabwe kalisenelisi ukuthola imali evela emazweni yokuthenga izimota lokuqhatsha izisebenzi kuhlangothi olubona ngokulondolozwa kwemvelo lenyamazana zendle.
Uhulumende uthi lokhu kwenziwa yizijeziso zenotho ezafakelwa uMongameli Robert Mugabe labanye bakhe kubandla le Zanu-PF.
Kodwa-ke ingcwethi ezibona ngokulondolozwa kwezemvelo zithi ele Zimbabwe liphazanyiswa yikungabi lemithetho ebalulekileyo yokudlelana lamanye amazwe.
Loba kunjalo, kambe uzulu uphila njani lenyamazana kwele zimbabwe? Umnu. Thamani Ncube isakhamuzi seMadlambudzi esabelweni se Matabeleland South loMnu. Siphambaniso Moyo omunye wabaqondisi be Ilala Lodge eVictoria Falls bayavumelana ukuthi kumele uzulu alondoloze inyamazana zasendle.